آشنایی با روش آبیاری هیدروفلوم

ایران کشوری است که متوسط بارندگی آن حدود یک سوم متوسط جهانی و جزو کشورهای کم آب محسوب می گردد. لذا توجه به مدیریت آب در مزرعه و استفاده از روش های آبیاری مناسب ضروری می باشد. به کارگیری روش هایی از قبیل آبیاری بارانی، آبیاری قطره ای و هیدروفلوم می تواند نقش مهمی در کنترل مقدار آب مصرفی و همچنین جلوگیری از تخریب و فرسایش خاک زراعی داشته باشد. بنابراین به کارگیری سیستم های آبیاری دریچه دار ( هیدروفلوم ) یکی از روش های موثر برای استفاده مفید از آب در کشاورزی می باشد.

آبیاری هیدروفلوم

هیدروفلوم لوله های آبیاری دریچه داری هستند که به سادگی روش زمین قرار گرفته و به هر منبع آب اعم از حوضچه، سر چاه و یا کانال های آب و… وصل شده و نیاز به فشار زیاد آب ندارد.

در ابتدا لوله های هیدروفلوم از مواد مختلف از قبیل آهن یا آلومینیوم بودند که دریچه هایی بر روی آنها تعبیه شده بود ولی امروزه این لوله ها از جنس پلاستیک که ساده، ارزان و مقاوم هستند تولید می شوند.

عدم نیاز به حفاری، قابل انعطاف بودن، داشتن دریچه های قابل تنظیم، قابل دسترس بودن، خشک بودن سر مزرعه و نصب آسان آن از جمله ویژگی های این نوع از آبیاری می باشد. همچنین می توان در هیدروفلوم از آب های گل آلود نیز برای آبیاری استفاده کرد این لوله ها از مواد درجه یک جهت مقاومت در برابر تابش مستقیم آفتاب با کیفیت بالا تولید می گردد و در سخت ترین شرایط آب و هوایی و بادهای تند کارایی خود را به اثبات رسانده است.

مقایسه آبیاری سنتی و هیدروفلوم

در حال حاضر اکثر مزارع به روش سطحی، آبیاری می شوند در یک مساحت ۱۰۰ هکتاری در صورتی که طول فاروها ۲۰۰ متر باشد به حدود ۵۰۰۰ متر جوی سر مزرعه نیاز است. بخشی از اتلاف آب از جوی ها به واسطه نفوذ آن در خاک که حدود ۴ میلیمتر در ساعت می باشد و از طرف دیگر حدود ۳ میلیمتر در روز از طریق تبخیر از بین می رود. در بسیاری از موارد غالبا کود را در آب حل کرده و به گیاه می رسانند که با توجه به هدر رفتن آب کود نیز از بین می رود.

وقتی آبیاری تمام می شود محل جوی ها به صورت یک مانع گل آلود باقی می ماند که دسترسی به مزرعه را مشکل می سازد. ولی در آبیاری هیدروفلوم تمامی آب مورد استفاده قرار می گیرد و خشک بودن سر مزرعه و عدم وجود پستی و بلندی جوی ها، دسترسی به مزرعه را بسیار ساده می نماید. آبیاری هیدروفلوم مساحت کمتری را نسبت به جوی ها در مزرعه اشغال می کند و موجب افزایش سطح زیر کشت می شود. به لحاظ اینکه آب در یک مسیر بسته حرکت می کند، امکان انتقال بذر علف های هرز داخل مزرعه و رشد آن ها وجود ندارد و مصرف علف کش ها را نیز کاهش می دهد.

در آبیاری سنتی انجام عملیاتی نظیر کندن جوی ها و یا ساختن دیواره برای انتقال آب، نصب سد و آب بند در جایی که زمین کمی شیب داشته باشد لازم بوده که بسیار مشکل و هزینه بر است. در صورتی که در آبیاری هیدروفلوم، کار ساده است یعنی فقط کافی است دریچه ها را باز و بسته کنیم.

استفاده از روش آبیاری هیدروفلوم، گامی به سمت اصلاح الگوی مصرف می باشد چرا که باعث صرفه جویی در مصرف آب، انرژی، نیروی انسانی و افزایش راندمان آبیاری می گردد.

دو روش استفاده از لوله های دریچه دار ( هیدروفلوم ) برای آبیاری مزارع:

۱) در این روش از لوله های سبک سطحی استفاده می شود و آب از دریچه هایی که روی لوله های سبک تعبیه شده اند و یا از انتهای آن ها خارج می شود.

۲) در روش دوم برای انتقال آب به مزرعه لوله های سخت زبر زمینی مورد استفاده قرار می گیرند و از لوله های سبک سطحی برای پخش آب در سطح مزرعه استفاده می شود.

خلاصه ای از مزایای استفاده از هیدروفلوم

۱- نصب و راه اندازی سریع و آسان در زمانی کمتر از نصف روز بوده و نیازی به حفر و نگهداری نهر و جوی نیست.

۲- دارای قابلیت نصب در هر مزرعه می باشد و بلافاصله بعد از نصب امکان آبیاری فراهم می گردد.

۳- با توجه به مقاومت عالی هیدروفلوم در مقابل عوامل شیمیایی کلیه کودها و مواد شیمیایی محلول در این روش آبیاری قابل استفاده است.

۴- نیازی به خریدن سیفون، هواگیری و نصب و جا به جایی سیفون ها نیست و هزینه های آن قابل صرفه جویی است.

۵- نیازی به نصب آبگیرها در طول نهر آبیاری به واسطه تغییرات اندک شیب نیست.

۶- ۲۵ تا ۳۵ درصد در مصرف آب صرفه جویی شده و استفاده از نیروی کارگر مورد نیاز آبیاری به یک سوم تقلیل می یابد.

۷- در مقایسه با سایر روش ها هزینه سرمایه گذاری یک دهم الی یک دوازدهم می باشد.

۸- نیازی به استفاده از انرژی، موتور و پمپ در دور آبیاری نیست و در نتیجه با حذف هزینه تعمیر و نگهداری نیاز به پرسنل متخصص در مزرعه به حداقل می رسد.

۹- برای آبیاری انواع کشتهای ردیفی و کرتی از قبیل سیب زمینی، چغندر، گوجه فرنگی، ذرت، یونجه و برنج و… مورد استفاده قرار می گیرد.

۱۰- سهولت نصب و جمع آوری و استفاده مجدد آن به راحتی امکان پذیر می باشد.

۱۱- از رشد، گسترش و انتقال بذر علف های هرز در مسیر لوله و نیز از شستشوی خاک جلوگیری می شود.