بیماری های شایع طیور

بیماری نیوکاسل

بیماری نیوکاسل یکی از بیماری های شدیدا مسری، عفونی و از خطرناک ترین و مهلک ترین بیماری های طیور است. این بیماری اولین بار در شهر نیوکاسل انگلستان مشاهده و گزارش گردیده و به همین دلیل بیماری مزبور را به نام نیوکاسل نامگذاری نمودند.

عامل بیماری ویروسی از خانواده پارامیکسوویریده می باشد. قدرت بیماری زایی سویه های متعدد و شناخته شده این ویروس بسیار متفاوت است و اغلب این سویه ها را به ترتیب زیر طبقه بندی می کنند:

لنتوژنیک: این دسته قدرت بیماری زایی خفیفی دارند.

مزوژنیک: ویروس های این سویه قدرت بیماری زایی متوسطی دارند.

ولوژنیک: این سویه کاملا بیماری زا می باشد.

ترشحات حاوی ویروس که از پرندگان مبتلا دفع می شود موجب آلوده شدن غذا، آب و محیط می شود و در صورتی که پرندگان حساس در معرض آلودگی فوق قرار بگیرند بیماری به آنها منتقل می شود.

نشانه های بالینی

در پرندگان بالغ:

مزوژنیک: بیماری به طور ناگهانی با کسالت و بی اشتهایی خفیف شروع شده و معمولا علایم تنفسی وجود دارد. ولی ممکن است خفیف یا نامشخص باشد.

ولوژنیک: با توجه به تمایل ویروس به بافت های مختلف، نشانه های بیماری متغیر است و اغلب شامل تنگی نفس، اسهال شدید، تورم بافت ملتحمه چشم و فلجی دیده می شود و بالاخره مرگ پس از طی دو یا سه روز رخ می دهد. ممکن است بافت های اطراف چشم متورم و تیره باشند و ترشحات چسبناک در اطراف چشم و بینی مشاهده شود. برخی از پرندگان که زنده می مانند ظرف چند نشانه های عصبی، مانند لرزش، پیچش سر و گردن، فلجی و اسپاسم های کلونیک را نشان دهند. میزان مرگ و میر بالا است.

در پرندگان جوان این سویه نشانه های شدیدتری را ایجاد کرده و میزان مرگ میر آن نزدیک ۱۰۰% و روند بیماری حادتر است.

گامبورو

یکی از بیماری های ویروسی مهم طیور در سراسر جهان می باشد. از نظر بالینی بیماری معمولا ماکیان جوان در سن ۶ هفتگی را مبتلا می کند. شکل حاد بیماری با وقوع ناگهانی، دوره کوتاه و تخریب گسترده لنفوسیتها به خصوص در بورس فابریسیوس و همچنین در سایر بافت های لنفوییدی مشخص می گردد و تمام اثرات نامطلوب خود را در سیستم ایمنی جوجه های جوان باقی می گذارند.

اکثر مواد ضد عفونی کننده بر روی آن بی تاثیر بوده ولی ترکیبات یددار فرمالین و دود دادن آن را از بین می برند.

معمولا تلفات بیماری از ۳ تا ۶ درصد بوده، گاها تا ۱۵ درصد نیز گزارش شده است. ولی خطر اصلی عفونت های ثانوی است که به دلیل بروز اختلال در بورس و توقف تولید گلبولهای سفید است که نهایتا قدرت ایمنی زایی بدن در مقابل انواع بیماری ها از بین رفته و جوجه ها قادر به مقابله در برابر بیماری ها نبوده و تلفات به صورت ثانویه افزایش می یابد.

علایم بالینی بیماری شامل ضعف، افسردگی، بی اشتهایی، خارش دم، اسهال اوراتی، چرت زدن با نوک روی زمین، کاهش تخمگذاری و.. می باشد. سن حساس بیماری در بیشتر موارد ۲ تا ۵ هفتگی می باشد.ویروس توسط مواد آلوده، اشخاص، آب، دان و سوسک انتشار می یابد.

برونشیت عفونی

عامل بیماری ویروسی از خانواده کرونا ویریده بوده و یک بیماری حاد و شدیدا مسری است که توسط صداهای غیر طبیعی نای، سرفه و عطسه مشخص می شود.

افت تولید تخم مرغ، کاهش کیفیت تخم مرغ و کاهش قدرت پوسته، اورمی و مرگ و میر بالا از علایم بارز این بیماری است. طیور میزبان طبیعی بوده و در تمام سنین نسبت به بیماری حساسیت دارند. حساسیت به بیماری در اثر استرس سرما افزایش می یابد. در ضمن شدت بیماری در جوجه های جوان بیشتر است.

ویروس در محیط خارج از بین می رود و به آسانی و در اثر حرارت و مواد ضد عفونی کننده نابود می شود. کلی باسیلوز

بدون شک CRD Coli از مهمترین بیماری های موجود در مرغداری ها هستند و کمتر مرغداری می توان یافت که آلودگی CRD و کلی باسیلوز در آن مشاهده نشود.

عامل بیماری باکتری اشرشیا کلی می باشد که به طور عادی در روده های انسان و دام موجود است. عوامل مستعد کننده جهت بروز بیماری شامل تراکم، عدم تهویه کافی، حرارت و رطوبت نامناسب، گاز آمونیاک و گرد و خاک و سایر بیماری های تنفسی شامل برونشیت عفونی، نیوکاسل و مایکوپلاسموز می باشند.

طیور در اثر تماس مستقیم با مواد آلوده و کثیف محیط در مرغداری ها بیمار می شوند. از دیگر منابع آلودگی، آب آشامیدنی است. در شروع بیماری، تلفات کم و سپس افزایش می یابد. طیور مبتلا کسل بوده و در گوشه ای با چشمان بسته در حالی که سر و سینه فرو رفته می ایستند. پرها ژولیده، بی اشتهایی، اسهال و گاهی اوقات علایم تنفسی مشاهده می شود. گاها عفونت مفاصل هم وجود دارد.

اشرشیا کلی ممکن است نسبت به بسیاری از داروها حساس باشد ولی باکتری های جدا شده از طیور غالبا در برابر یک یا تعداد بیشتری از داروها مقاوم هستند. این مسئله این مطلب را مشخص می کند که حساسیت آنتی بیوتیک نسبت به اشرشیا کلی درگیر اهمیت دارد. بنابراین با انجام آزمایش آنتی بیوگرام می توان از مصرف داروهای غیر موثر اجتناب نمود. متاسفانه مقاومت در برابر آنتی بیوتیک ها به علت مصرف غیر اصولی آنها یکی دیگر از مشکلات درمان بیماری محسوب می شود.