کتاب آموزشی روش های مهار و کاهش خطرات سیلاب

در هنگام بارش برف و باران، مقداری از آب توسط خاک و گیاهان جذب شده، درصدی هم به بخار تبدیل می شود و باقیمانده برروی زمین جاری شده و روان آب نامیده می شود. سیلاب زمانی رخ می دهد که خاک و گیاهان نتوانند بارش را جذب نموده و در نتیجه کانال طبیعی رودخانه کشش عبور را نداشته باشد. بطور متوسط حدود ۳۰ درصد بارش به روان آب تبدیل می شود که در مناطق خشک با توجه به شدت بالای بارندگی و پراکنش نامناسب زمانی، این مقدار به شکل چشمگیری افزایش می یابد. سیلابها نه تنها موجب خسارت به دارایی های مردم می شوند و جان انسانها و حیوانها را به خطر می اندازند بلکه اثرات دیگری نیز به جا می گذارند. سیلابها موجب فرسایش خاک در بالا دست و مشکل رسوب گذاری در پایین دست می گدارند. سیلاب های طولانی مدت موجب تخریبی اراضی کشاورزی، پلها، کناره رودخانه ها، خروجی فاضلاب ها و سایر ساده ها می شوند. سیاب های مخرب، فرسایش های بی رویه و دور از انتظار خاک های زراعی و غیر زراعی، شوری تدریجی و کاهش دائمی سطح آب چالها، خشک شدن تدریجی قناتها و چشمه ها، افزایش بیابانها و… جملگی پدیده های هشدار دهنده ای هستند که هرگاه نادیده گرفته شوند، زندگی ما را تهدید می کنند. از این رو بر ما لازم است که در جهت کنترل سیلابها و کمک به توسعه پایدار محیط زیست کوشش کنیم. لیکن باید در نظر داشت که حتی الامکان آب را باید در سرچشمه مهار کرد و لذا احداث سدهای بسیار کوچک، در یکایک حوزه های آبخیز، به منظور جلوگیری از هدر رفتن هر قطره آب بر هر کار دیگری برتری دارد.